بررسی ترکیب‏پذیری و نحوۀ توارث برخی صفات مورفولوژیکی در گندم نان در شرایط تنش خشکی با استفاده از تجزیۀ دی‏آلل

نویسندگان

  • حسن عبدی مربی پژوهشی، بخش اصلاح و تهیۀ نهال و بذر، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان تهران
  • محمد رضا بی همتا استاد گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکدۀ علوم و مهندسی کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران
چکیده مقاله:

اصلاح واریته‏های گندم سازگار به خشکی یکی از اهداف برنامه‏های اصلاحی است. عملکرد دانه در شرایط تنش خشکی به بسیاری از خصوصیات فنولوژیکی، مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی بستگی دارد. به‌منظور بررسی ترکیب‏پذیری عمومی و خصوصی و چگونگی عمل ژن‏ها در شرایط تنش ‏خشکی در سه لاین و دو رقم گندم نان، تلاقی‏های یک‏طرفه به‌صورت دی‏آلل در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان تهران انجام گرفت. بذور والدین و دورگ‏ها (F1) در پاییز 1390 در قالب طرح بلوک‏های کامل تصادفی با سه تکرار کشت شد. صفات تعداد دانه در سنبله، تعداد گلچه‏های عقیم در سنبله، عملکرد دانه در بوته، تعداد روز تا گلدهی و وزن هزاردانه ‌ارزیابی شدند. نتایج تجزیۀ واریانس داده‏ها اختلاف معنا‏داری بین ژنوتیپ‏ها نشان داد. نتایج تجزیۀ دی‏آلل براساس روش دو مدل B گریفینگ نشان داد که اثر ترکیب‏پذیری عمومی ((GCA برای کلیۀ صفات و ترکیب‏پذیری خصوصی (SCA) برای همۀ صفات اندازه‏گیری شده به‌جز‌ صفت تعداد گلچه‏های عقیم در سنبله، در سطح احتمال 1 درصد معنا‏دار بود. همچنین نسبت میانگین مربعات GCA بر SCA دربارۀ کلیۀ صفات به‌جز‌ صفت تعداد روز تا گلدهی معنا‏دار بود. تأثیر زیاد واریانس ژنتیکی افزایشی در صفات یادشده بیانگر زیاد‌بودن میزان وراثت‏پذیری در این صفات است و امکان گزینش در نسل‏های اولیه برای این صفات را فراهم می‏سازد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

مطالعه توارث برخی صفات در گندم نان با روش دی‌آلل در شرایط نرمال و تنش خشکی

اصلاح برای تحمل به تنش خشکی از کارآمدترین راه‌ها برای جلوگیری از کاهش عملکرد در شرایط خشک است. یکی از بهترین روش‌های ارزیابی مواد ژنتیکی قبل از شروع برنامه اصلاحی روش دی‌آلل است. در این آزمایش، هفت ژنوتیپ گندم نان شامل ارقام قدیمی و لاین‌های امید بخش به صورت طرح دی‌آلل یک طرفه تلاقی داده شدند. والدین و F1ها در شرایط نرمال و تنش در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار کشت و صفات فنولوژیک، م...

متن کامل

مطالعه توارث برخی صفات در گندم نان با روش دی آلل در شرایط نرمال و تنش خشکی

اصلاح برای تحمل به تنش خشکی از کارآمدترین راه ها برای جلوگیری از کاهش عملکرد در شرایط خشک است. یکی از بهترین روش های ارزیابی مواد ژنتیکی قبل از شروع برنامه اصلاحی روش دی آلل است. در این آزمایش، هفت ژنوتیپ گندم نان شامل ارقام قدیمی و لاین های امید بخش به صورت طرح دی آلل یک طرفه تلاقی داده شدند. والدین و f1ها در شرایط نرمال و تنش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار کشت و صفات فنولوژیک، م...

متن کامل

توارث برخی صفات کمی گندم نان (Triticum aestivum L.) تحت تنش خشکی

  بررسی نحوه توارث، نوع عمل ژن­ها و تعیین استراتژی مؤثر اصلاحی در جهت بهبود صفات فیزیولوژیک و مورفو­فیزیولوژیک به­خصوص در شرایط تنش خشکی از اهمیت ویژه­ای برخوردار است. به منظور تعیین نحوه توارث و برآورد اجزای ژنتیکی کنترل­کننده برخی صفات کمّی گندم نان در شرایط معمول و محدود آبی، والدین P1 و P2 و نسل­های F1، F2، BC1 و  BC2از ژرم­پلاسم­های (بزوستایا × بولانی و بزوستایا × لاین 518) در قالب طرح بلوک...

متن کامل

ارزیابی تنوع ژنتیکی برخی صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک ژنوتیپ های گندم نان در شرایط تنش خشکی

تنوع ژنتیکی برخی صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک گندم نان در 42 ژنوتیپ در مزرعه تحقیقات کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل در دو شرایط محیطی جداگانه (بدون اعمال تنش خشکی و تنش خشکی آخر فصل) در قالب طرح بلوک ­های کامل تصادفی در سه تکرار به اجرا درآمد. در زمان ­های مناسب از صفات مختلف مورفولوژیک و فیزیولوژیک یادداشت­برداری به­ عمل آمد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثرات متقابل سطوح آبیاری×ژن...

متن کامل

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

متن کامل

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 3  شماره 2

صفحات  257- 268

تاریخ انتشار 2015-11-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023